عطر خالص کرید کویین آف سیلک | Creed Queen of Silk
عطر خالص ژان پل گوتیه له میل الکسیر | Jean Paul Gaultier Le Male Elixir
عطر خالص مارلی آلتیر
برترین عطر مردونه ۲۰۲۴ از نگاه خانوما
عطر مارلی آلتیر با رایحهای منحصر به فرد و خاص، انتخابی ایدهآل برای آقایانی است که به دنبال عطری با ماندگاری بالا و پخش بو عالی میگردند. این عطر با ترکیبی از نتهای وانیلی و ادویهای، حس گرما و شیرینی را به ارمغان میآورد و برای محیطهای سرد زمستانی بسیار مناسب است. با استفاده از این عطر، میتوانید مدت طولانی بوی خوش و دلنشین را با خود همراه داشته باشید.
با توجه به نظرات مثبت و استقبال چشمگیر مشتریان، مارلی آلتیر به عنوان یکی از محبوبترین عطرهای مردانه در سال ۲۰۲۴ شناخته شده است.
ادکلن شرکتی بای کیلیان آنجلز شیر | By Kilian Angels’ Share
دنیای شیرین و اغواگر: سفری عمیق به گروه بویایی وانیلی
در جهان بیکران عطرها، برخی از رایحهها قدرتی جادویی دارند؛ آنها میتوانند خاطرات را زنده کنند، احساسات را برانگیزند و تصویری ماندگار از ما در ذهن دیگران بسازند. در میان این روایح، وانیل جایگاهی ویژه و بیبدیل دارد. گروه بویایی وانیلی، که اغلب زیرمجموعهای از خانواده بزرگ شرقی (Oriental) یا گورماند (Gourmand) به حساب میآید، یکی از محبوبترین، پرکاربردترین و دلنشینترین گروههای بویایی در تاریخ عطرسازی مدرن است. این گروه بویایی، با محوریت نت شیرین، گرم، خامهای و گاهی دودی وانیل، عطرهایی را به ما هدیه میدهد که سرشار از حس راحتی، صمیمیت، تجمل و اغواگری هستند. در این مقاله جامع، ما به اعماق این دنیای شگفتانگیز سفر میکنیم، تاریخچه وانیل را میکاویم، ویژگیهای بویایی آن را تحلیل میکنیم و با برجستهترین عطرهای این خانواده، از جمله شاهکارهای مدرنی مانند Jean Paul Gaultier Le Male Elixir
، Parfums de Marly Althaïr
و By Kilian Angels' Share
آشنا میشویم.
بخش اول: وانیل، ادویهای طلایی با تاریخی غنی
قبل از آنکه به دنیای عطرها وارد شویم، باید خود وانیل را بشناسیم. وانیل صرفاً یک طعمدهنده ساده برای دسرها نیست؛ بلکه یکی از پیچیدهترین و گرانترین ادویههای جهان است که داستانی طولانی و پرماجرا دارد.
1. خاستگاه و کشف: داستان وانیل از جنگلهای بارانی مکزیک آغاز میشود. قوم توتوناک (Totonac) که در سواحل شرقی مکزیک امروزی زندگی میکردند، اولین مردمانی بودند که راز پرورش و فرآوری غلافهای ارکیده وانیل (از گونه Vanilla planifolia) را کشف کردند. آنها وانیل را "گل سیاه" مینامیدند و از آن نه تنها به عنوان طعمدهنده برای نوشیدنیهای کاکائویی خود استفاده میکردند، بلکه آن را به عنوان دارو و پیشکشی برای خدایان نیز به کار میبردند. بعدها، امپراتوری آزتک با غلبه بر توتوناکها، وانیل را به عنوان بخشی از خراج تصاحب کرد. آنها نوشیدنی سلطنتی خود به نام "کسوکولاتل" (Xocolatl)، که ترکیبی از کاکائو، فلفل چیلی و وانیل بود، را با این ادویه گرانبها طعمدار میکردند.
2. سفر به اروپا و جهان: در قرن شانزدهم، هرنان کورتس، فاتح اسپانیایی، پس از شکست امپراتوری آزتک، وانیل و کاکائو را به اروپا معرفی کرد. در ابتدا، اروپاییان وانیل را صرفاً به عنوان افزودنی برای شکلات میشناختند. اما به تدریج، درباریان و اشراف اروپایی، به ویژه در دربار فرانسه و اسپانیا، به عطر و طعم منحصربهفرد آن علاقهمند شدند. ملکه الیزابت اول انگلستان یکی از شیفتگان طعم وانیل بود. با این حال، پرورش ارکیده وانیل در خارج از مکزیک برای قرنها یک راز باقی ماند. دلیل این امر، رابطه همزیستی پیچیده این گیاه با یک گونه زنبور بومی مکزیکی به نام "ملیپونا" (Melipona) بود که تنها گردهافشان طبیعی این گل به شمار میرفت.
3. انقلاب در تولید: نقطه عطف تاریخ وانیل در سال 1841 رقم خورد. در جزیره رئونیون (که آن زمان بوربون نام داشت)، یک برده جوان 12 ساله به نام ادموند آلبیوس (Edmond Albius) روشی ساده و کارآمد برای گردهافشانی دستی گلهای ارکیده وانیل ابداع کرد. این کشف انقلابی، انحصار مکزیک را شکست و راه را برای تولید انبوه وانیل در سایر مناطق استوایی مانند ماداگاسکار، اندونزی، تاهیتی و جزایر کومور هموار کرد. امروزه، ماداگاسکار بزرگترین تولیدکننده وانیل باکیفیت در جهان است که به وانیل بوربون (Bourbon Vanilla) شهرت دارد.
بخش دوم: شیمی و هنر در رایحه وانیل
رایحه وانیل بسیار پیچیدهتر از آن چیزی است که در نگاه اول به نظر میرسد. این رایحه گرم و شیرین، حاصل ترکیبی از صدها مولکول شیمیایی مختلف است که در کنار هم، یک تجربه بویایی غنی و چندوجهی را خلق میکنند.
1. وانیلین: قلب تپنده رایحه مهمترین و شناختهشدهترین ترکیب در وانیل، مولکولی به نام وانیلین (Vanillin) است. این مولکول مسئول اصلی ایجاد حس شیرین، خامهای و پودری است که ما با وانیل مرتبط میدانیم. وانیلین به تنهایی رایحهای دلپذیر اما نسبتاً خطی و ساده دارد. جادوی واقعی وانیل طبیعی در ترکیبات دیگری نهفته است که در کنار وانیلین قرار میگیرند.
2. ابعاد دیگر رایحه وانیل طبیعی: عصاره خالص وانیل (Vanilla Absolute) ابعاد بسیار غنیتری دارد. در کنار شیرینی وانیلین، میتوان وجوه زیر را نیز در آن تشخیص داد:
- وجه دودی و چوبی: حاصل ترکیباتی مانند گایاکول (Guaiacol) که رایحهای کمی دارویی و دودی به وانیل میبخشند.
- وجه ادویهای: ترکیباتی شبیه به اوژنول (Eugenol) که در میخک نیز یافت میشود، میتوانند ته-مایهای گرم و ادویهای ایجاد کنند.
- وجه بالزامیک و صمغی: رایحهای رزینی و شیرین که عمق و ماندگاری رایحه را افزایش میدهد.
- وجه میوهای و گلی: بسته به منطقه کشت، برخی از انواع وانیل میتوانند نتهای ظریفی از میوههای خشک یا گلهای سفید داشته باشند.
- وجه الکلی و کاراملی: فرآیند خشک کردن و عملآوری غلافها، باعث ایجاد مولکولهایی با حس و حال رام (Rum) یا کارامل سوخته میشود.
3. وانیل طبیعی در برابر وانیل مصنوعی: به دلیل هزینه بالا و فرآیند تولید دشوار وانیل طبیعی، شیمیدانان از اواخر قرن نوزدهم به دنبال تولید مصنوعی وانیلین بودند. امروزه، بخش عمده وانیلین مورد استفاده در صنایع غذایی و عطرسازی، منشأ مصنوعی دارد.
- اتیل وانیلین (Ethyl Vanillin): این نسخه مصنوعی، چندین برابر قویتر، شیرینتر و پودریتر از وانیلین طبیعی است. رایحه آن کمتر پیچیده است و فاقد وجوه دودی و چوبی وانیل طبیعی است. عطرسازان اغلب از آن برای تقویت نت وانیل یا ایجاد یک حس قنادیگونه و مدرن استفاده میکنند.
- وانیلین استخراج شده از منابع دیگر: وانیلین را میتوان از منابع دیگری مانند لیگنین (محصول جانبی صنعت کاغذسازی) یا اوژنول (از روغن میخک) نیز استخراج کرد.
یک عطرساز ماهر، بسته به هدفی که در ذهن دارد، ممکن است از عصاره خالص وانیل طبیعی، وانیلین، اتیل وانیلین یا ترکیبی از آنها برای خلق یک آکورد وانیلی منحصربهفرد استفاده کند.
بخش سوم: عطرهای شاخص گروه وانیلی
گروه وانیلی میزبان برخی از نمادینترین و تأثیرگذارترین عطرهای تاریخ است. عطری که مسیر را برای عطرهای گورماند مدرن هموار کرد، Thierry Mugler Angel
(1992) بود. هرچند این عطر به طور کلاسیک یک عطر وانیلی نیست، اما استفاده بیپروا از اتیل وانیلین در کنار نتهای کارامل، شکلات و پچولی (نعناع هندی)، انقلابی در عطرسازی ایجاد کرد و نشان داد که رایحههای خوراکی میتوانند پیچیده، جسورانه و بسیار محبوب باشند.
در ادامه، سه عطر برجسته و مدرن از این خانواده را که شما درخواست کردهاید، به تفصیل بررسی میکنیم و سپس به دیگر نمونههای موفق این گروه میپردازیم.
1. عطر خالص ژان پل گوتیه له میل الکسیر | Jean Paul Gaultier Le Male Elixir
این عطر که در سال 2023 توسط عطرساز مشهور، کوئنتین بیش (Quentin Bisch) خلق شد، یک تفسیر مدرن، قدرتمند و فوقالعاده اغواگر از DNA کلاسیک Le Male
است. Le Male Elixir
عطری است که حرارت را تا آخرین درجه بالا میبرد و تصویری از یک مرد قدرتمند، جذاب و در عین حال شیرین و صمیمی را به نمایش میگذارد.
ساختار رایحه: Le Male Elixir
یک عطر شرقی فوژه (Oriental Fougère) است که نت وانیل در قلب و پایه آن حکمرانی میکند.
- نتهای اولیه (Top Notes): با اسپری کردن عطر، موجی از اسطوخودوس (Lavender) و نعناع (Mint) فضا را پر میکند. این شروع، ادای احترامی به نسخه اصلی
Le Male
است، اما در اینجا این نتها حالتی گرمتر و غنیتر دارند. نعناع، طراوت و انرژی اولیه را فراهم میکند، در حالی که اسطوخودوس، حسی آروماتیک، تمیز و کلاسیک مردانه به عطر میبخشد. این ترکیب هوشمندانه، از همان ابتدا تعادلی میان طراوت و گرما ایجاد میکند. - نتهای میانی (Heart Notes): به سرعت، قلب تپنده و گرم عطر خود را نمایان میکند. در این مرحله، وانیل (Vanilla) با تمام شکوهش وارد صحنه میشود. اما این یک وانیل ساده و قنادیگونه نیست. در کنار وانیل، بنزوئین (Benzoin) قرار دارد؛ صمغی شیرین و بالزامیک با ته-مایههای دارچینی و وانیلی که به رایحه عمق، گرما و حالتی صمغی و غنی میبخشد. این ترکیب، حسی شبیه به کارامل مذاب و طلایی ایجاد میکند که بسیار جذاب و اعتیادآور است.
- نتهای پایه (Base Notes): در پایه عطر، داستان به اوج خود میرسد. عسل (Honey)، با شیرینی طبیعی و کمی حیوانی (Animalic) خود، به وانیل و بنزوئین میپیوندد و یک آکورد گورماند بینهایت luscious و دلپذیر میسازد. در کنار این شیرینی، دانه تونکا (Tonka Bean) قرار دارد. تونکا خود رایحهای پیچیده دارد؛ ترکیبی از وانیل، بادام، دارچین و کمی یونجه خشک. حضور آن، وجه پودری و شیرین عطر را تقویت کرده و ماندگاری آن را افزایش میدهد. در نهایت، نت تنباکو (Tobacco)، با رایحه خشک، شیرین و کمی دودی خود، یک پیچیدگی مردانه و بالغ به ترکیب اضافه میکند. این نت تنباکو، شیرینی عطر را متعادل کرده و از تبدیل شدن آن به یک عطر کاملاً قنادی جلوگیری میکند.
حس کلی و مخاطب: Le Male Elixir
عطری جسور، پربازخورد و با ماندگاری بسیار بالا است. این عطر برای شبهای سرد سال، مهمانیها و قرارهای عاشقانه طراحی شده است. رایحه آن گرم، شیرین، و شدیداً جذاب است. این عطر برای مردی است که از مرکز توجه بودن نمیترسد و میخواهد با رایحهاش تأثیری قدرتمند و به یاد ماندنی بر جای بگذارد. Le Male Elixir
به زیبایی نشان میدهد که چگونه میتوان یک نت کلاسیک مانند وانیل را به شکلی مدرن، قدرتمند و مردانه بازآفرینی کرد.
2. عطر خالص مارلی آلتیر | Parfums de Marly Althaïr
برند لوکس پارفومز د مارلی، که به خاطر عطرهای باکیفیت و الهام گرفته از تاریخ فرانسه شهرت دارد، در سال 2023 با معرفی Althaïr
، ادای احترام باشکوهی به وانیل بوربون (Bourbon Vanilla) کرد. این عطر که توسط حمید مرآتی کاشانی و الیاس ارمنیدیس خلق شده، یک وانیل مدرن، درخشان و چندوجهی را ارائه میدهد که هم برای آقایان و هم برای خانمها مناسب است (یونیسکس).
ساختار رایحه: Althaïr
یک عطر شرقی وانیلی است که تعادل زیبایی بین شیرینی، تندی و گرما برقرار میکند.
- نتهای اولیه (Top Notes): شروع عطر بسیار پرانرژی و درخشان است. ترکیبی از دارچین (Cinnamon)، هل (Cardamom) و شکوفه پرتقال (Orange Blossom) به همراه ترنج (Bergamot). دارچین و هل، موجی از گرمای ادویهای و تند را به ارمغان میآورند که بلافاصله حواس را بیدار میکند. شکوفه پرتقال، با رایحه گلی و کمی صابونی خود، طراوت و پیچیدگی خاصی به این شروع ادویهای میبخشد و ترنج نیز با حس مرکباتی و تلخ خود، مانع از سنگین شدن افتتاحیه میشود. این شروع، یک تضاد هوشمندانه بین گرم و سرد است.
- نتهای میانی (Heart Notes): در قلب عطر، ستاره اصلی یعنی وانیل بوربون (Bourbon Vanilla) میدرخشد. این وانیل، برخلاف وانیلهای ساده، بسیار غنی و پیچیده است. وجوه چوبی، کمی دودی و بالزامیک در آن کاملاً محسوس است. در کنار این وانیل باکیفیت، نت المی (Elemi) قرار دارد. المی یک صمغ با رایحهای لیمویی، فلفلی و کمی کاجمانند است که به عطر حالتی درخشان، تازه و صمغی میبخشد و از یکنواخت شدن رایحه وانیل جلوگیری میکند. این ترکیب، وانیل را از یک نت صرفاً خوراکی به یک تجربه بویایی لوکس و هنری تبدیل میکند.
- نتهای پایه (Base Notes): پایه عطر، بستر گرم و ماندگاری را برای خودنمایی وانیل فراهم میکند. پرالین (Praline)، یک نت گورماند که از شکر کاراملیزه شده و مغزها (معمولاً بادام یا فندق) ساخته میشود، شیرینی عطر را به سطحی جدید میبرد و حسی خوشمزه و اعتیادآور به آن میافزاید. آمبروکسان (Ambroxan)، یک مولکول مدرن با رایحهای شبیه به عنبرسائل (Ambergris)، حسی معدنی، شور و چوبی به عطر اضافه کرده و ماندگاری و پخش بوی آن را به شدت تقویت میکند. در نهایت، چوب گایاک (Guaiac Wood) با رایحه دودی و کمی فنولیک و مشک (Musk) با حس تمیز و پوستی خود، ساختار عطر را تکمیل کرده و به آن عمق و ثبات میبخشند.
حس کلی و مخاطب: Althaïr
یک وانیل بسیار شیک، مدرن و متعادل است. این عطر شیرین است، اما شیرینی آن توسط ادویهها، صمغها و نتهای چوبی به خوبی کنترل شده است. این عطر برای کسانی است که به دنبال یک عطر وانیلی باکیفیت، همهکاره و لوکس هستند که نه بیش از حد مردانه و نه بیش از حد زنانه باشد. Althaïr
هم در محیط کار و هم در موقعیتهای رسمی و غیرر رسمی قابل استفاده است و نشاندهنده بلوغ و سلیقه خوب صاحب خود است.
3. ادکلن شرکتی بای کیلیان آنجلز شیر | By Kilian Angels’ Share
Angels' Share
که در سال 2020 توسط بنوا لپزا (Benoist Lapouza) برای برند لوکس بای کیلیان ساخته شد، یکی از موفقترین و محبوبترین عطرهای گورماند دهه اخیر است. این عطر از "سهم فرشتگان" الهام گرفته شده است؛ اصطلاحی در صنعت تولید نوشیدنیهای الکلی که به میزان الکلی اطلاق میشود که در طول فرآیند کهنهسازی در بشکههای چوبی، تبخیر میشود. این عطر، تجسم بوی یک کنیاک گرانقیمت در کنار شیرینی وانیل و دارچین است.
ساختار رایحه: Angels' Share
یک عطر شرقی وانیلی است که به خاطر آکورد مشروبی (Boozy) و گرم خود شهرت دارد.
- نتهای اولیه (Top Notes): عطر با یک نت قدرتمند و بسیار واقعگرایانه از کنیاک (Cognac) آغاز میشود. این نت، شیرین، میوهای و الکلی است و بلافاصله شما را به یاد یک نوشیدنی کهنه و باکیفیت میاندازد. این شروع جسورانه، امضای اصلی این عطر است و آن را از دیگر عطرهای وانیلی متمایز میکند.
- نتهای میانی (Heart Notes): پس از چند دقیقه، نتهای گرم و ادویهای پدیدار میشوند. دارچین (Cinnamon) با تندی شیرین و نافذ خود، با نت کنیاک ترکیب شده و یک حس و حال کریسمسی و جشنگونه ایجاد میکند. دانه تونکا (Tonka Bean) با وجوه وانیلی و بادامیاش، این حس گرم و شیرین را تقویت میکند. اما مهمترین عنصر در این مرحله، چوب بلوط (Oak) است. نت چوب بلوط، که مستقیماً به بشکههای کهنهسازی کنیاک اشاره دارد، یک بعد چوبی، خشک، کمی دودی و وانیلی به عطر میبخشد. این ترکیب استادانه از کنیاک، دارچین و بلوط، قلب تپنده و بینظیر
Angels' Share
را تشکیل میدهد. - نتهای پایه (Base Notes): در پایه عطر، شیرینی به اوج خود میرسد، اما به شکلی بسیار لوکس و متعادل. وانیل (Vanilla) به صورت یک رایحه خامهای و غنی ظاهر میشود و با تمام نتهای قبلی در هم میآمیزد. پرالین (Praline)، حس خوشمزه و کاراملی-آجیلی را به ترکیب اضافه میکند و چوب صندل (Sandalwood) با رایحه نرم، خامهای و چوبی خود، کل ترکیب را در آغوش گرفته و به آن ماندگاری و عمقی ابریشمی میبخشد.
حس کلی و مخاطب: Angels' Share
یک شاهکار ب تمام معنا در دنیای عطرهای گورماند است. این عطر، گرم، شیرین، مشروبی، ادویهای و بینهایت دلنشین است. رایحه آن تداعیگر نشستن کنار شومینه در یک شب سرد زمستانی با یک نوشیدنی گرم و یک دسر دارچینی است. این عطر کاملاً یونیسکس است و هم بر روی پوست آقایان و هم خانمها جلوهای باشکوه دارد. Angels' Share
برای موقعیتهای خاص، شبهای رمانتیک و محافل رسمی بسیار مناسب است و عطری است که قطعاً بازخوردهای مثبت فراوانی را به همراه خواهد داشت.
بخش چهارم: دیگر جواهرات دنیای وانیل
علاوه بر سه عطر ذکر شده، دنیای عطرهای وانیلی میزبان آثار برجسته دیگری نیز هست که هر کدام تفسیری متفاوت از این نت جادویی ارائه میدهند.
- Tom Ford Tobacco Vanille: یک عطر نمادین که وانیل خامهای و غنی را با تنباکوی مرغوب، میوههای خشک و ادویههای گرم ترکیب میکند. این عطر، تجسم تجمل، قدرت و گرماست و یکی از بهترین ترکیبات تنباکو-وانیل در تاریخ عطرسازی به شمار میرود.
- Guerlain Shalimar: این عطر افسانهای که در سال 1925 خلق شد، مادر عطرهای شرقی مدرن است.
Shalimar
با ترکیبی پیچیده از مرکبات درخشان (به ویژه ترنج)، گلهای پودری (زنبق) و یک پایه عمیق و دودی از وانیل، اپوپوناکس (صمغ شیرین) و چرم، یک رایحه بینهایت کلاسیک، اغواگر و جاودانه را خلق میکند. وانیل در اینجا دودی و حیوانی است. - Dior Addict: این عطر با ترکیبی از گل شببو (Queen of the Night)، شکوفه پرتقال و یک پایه بسیار قوی و غالب از وانیل بوربون، عطری جسور، زنانه و بسیار جذاب است. وانیل در
Addict
شیرین، عمیق و کمی سبز و گلی است. - Nishane Ani: این عطر از برند نیش ترکی، یک وانیل هنری و پیچیده است.
Ani
با ترکیبی از زنجبیل تند، ترنج تازه و فلفل صورتی آغاز میشود و به قلبی از انگور فرنگی سیاه و رز ترکی میرسد. اما ستاره اصلی، پایه عطر است که در آن وانیل با بنزوئین، چوب صندل و پچولی ترکیب شده و رایحهای سبز، ادویهای و در عین حال شیرین و خامهای خلق میکند. - Diptyque Eau Duelle: این عطر دو تفسیر متفاوت از وانیل را در کنار هم ارائه میدهد. یک وجه آن، وانیل سرد، سبز و کمی ادویهای است که با هل و فلفل صورتی برجسته شده و وجه دیگر، وانیل گرم، دودی و بالزامیک است که با صمغها و وانیل بوربون به نمایش درمیآید. این تضاد،
Eau Duelle
را به یک عطر وانیلی بسیار جالب و روشنفکرانه تبدیل کرده است. - Kayali Vanilla | 28: این عطر برای عاشقان وانیل خالص طراحی شده است. ترکیبی از ارکیده وانیل، دانه تونکا، شکر قهوهای و عنبر، یک رایحه وانیلی بسیار شیرین، گرم، خوشمزه و لایهای را ایجاد میکند که برای استفاده به تنهایی یا ترکیب با عطرهای دیگر فوقالعاده است.
نتیجهگیری: جذابیت بیپایان وانیل
گروه بویایی وانیلی، با قدمتی به درازای تاریخ کشف این ادویه طلایی، همچنان یکی از تأثیرگذارترین و محبوبترین خانوادهها در دنیای عطر است. از عطرهای کلاسیک و پودری گرفته تا تفاسیر مدرن، مشروبی، دودی و ادویهای، وانیل ثابت کرده است که یک نت بینهایت انعطافپذیر و پرظرفیت است. توانایی آن در ایجاد حس گرما، راحتی، صمیمیت و در عین حال تجمل و اغواگری، آن را به عنصری جاودانه در پالت هر عطرسازی تبدیل کرده است.
عطرهایی مانند Le Male Elixir
، Althaïr
و Angels' Share
نشان میدهند که عطرسازان خلاق چگونه میتوانند با استفاده از ترکیبات نوین و ایدههای جسورانه، ابعاد جدیدی از این نت آشنا را کشف کنند و آثاری خلق کنند که نه تنها بوی خوشی دارند، بلکه داستانی را روایت میکنند و احساسات عمیقی را برمیانگیزند. چه به دنبال یک عطر روزمره و دلنشین باشید و چه یک رایحه خاص و قدرتمند برای موقعیتهای ویژه، در دنیای پهناور عطرهای وانیلی، همیشه گزینهای برای مسحور کردن شما وجود خواهد داشت. این دنیای شیرین و طلایی، شما را به سفری بیپایان از لذت و خاطره دعوت میکند.